Ήθη και ΄Εθιμα

·       

 Ήθη  και  Έθιμα του Χωριού

Eθιμα που συνεχίζονται ακόμη.

1.Το ‘Εθιμο ρίψης Τιμίου Σταυρού  στο ‘’Σιντριβάνι’’ της Παλιάς Βρύσης την ημέρα των Θεοφανείων .

Εδώ είναι από την Τελετή Θεοφανείων –Παλιά  Βρύση  2013.


























Εδώ είναι από την Τελετή Θεοφανείων –Παλιά  Βρύση  2014.







2.To έθιμο της ‘’Μπάμπως’’ (Γυναικοκρατίας) την ημέρα των Φώτων.

(αναλυτικά  περιγράφετε στην Θέση ‘’Λαογραφικός Πολιτιστικός Σύλλογος Προσκυνητών’’ της ιστοσελίδας


Έθιμα  που  είναι  παρελθόν

1.Το έθιμο της κλοπής την παραμονή του  Άγιου Θεοδώρου.
Την παραμονή της εορτής των Αγίων Θεοδώρων  , τα παλληκάρια του χωριού  ‘’έκλεβαν’’ από τις οικογένειες που είχαν μεγάλα κορίτσια, διάφορα αντικείμενα, εργαλεία( πλατφόρμες, άροτρα, σβάρνες, κάρρα, πόρτες, γλάστρες με λουλούδια,) και ότι άλλο μπορούσε να μεταφερθεί, και τα πήγαιναν στην κεντρική πλατεία του χωριού.!!!
Έκπληκτοι οι κάτοικοι με το ξημέρωμα, έψαχναν να βρούν τι τους λείπει, και έσπευδαν  στην πλατεία να το αναζητήσουν και να το πάρουν πίσω.

2.Το έθιμο του ονόματος.

 Όταν κάποιος βάφτιζε το παιδί του στην εκκλησία, την στιγμή που ο κουμπάρος έλεγε το όνομα, (αφού φυσικά στα χωριά δεν γίνετε ποτέ τίποτε τυχαίο), ο παππούς η η γιαγιά που έδιναν το όνομα   παρέμεινε στο σπίτι, όπου έφταναν τρέχοντας τα μικρά παιδιά φωνάζοντας , π.χ  το είπαν Κώστα  , το είπαν Κώστα !  Ο χαρούμενος παππούς  έδινε (Μπαξίσι) έβγαζε χρήματα, 1, 2, 3, 4, 5, η και 10 δραχμές , ανάλογα την οικονομική του κατάσταση και το πόσο γενναιόδωρος ήταν ( τσιγγούνης  η χουβαρντάς ) και μοίραζε  στα παιδιά. Οι πρώτοι 1-2 συνήθως ήταν οι τυχεροί , που έπαιρναν και τα περισσότερα.

3.Το έθιμο του σχοινιού.

Επίσης όταν κάποιος παντρευόταν, και έπαιρνε συνήθως νύφη από το χωριό μας, σύμφωνα με το έθιμο, ερχόταν ο κουμπάρος να την πάρει. Τότε στην είσοδο-έξοδο του χωριού( ανάλογα από ποιο  χωριό  ήταν) μαζευόταν παρέα αγοριών, που τέντωναν ένα χοντρό σχοινί από την μια άκρη του δρόμου  στην άλλη, και δεν επέτρεπαν να φύγει η νύφη, αν δεν δοθεί  χρηματικό αντάλλαγμα. ’Οσο καθυστερούσε ο κουμπάρος  και διαπραγματευόταν , το σχοινί  παρέμενε  τεντωμένο,  η τιμή ανέβαινε και η νύφη δεν περνούσε. Συνήθως  πλήρωνε γρήγορα-γρήγορα ο κουμπάρος για να φτάσει η νύφη έγκαιρα, και έτσι ήταν όλοι ευχαριστημένοι !!!!!!!

4.Το έθιμο του ‘’Μιντζί’’

Για πάρα πολλά χρόνια στο χωριό  καλλιεργούσαν  καλαμπόκια. Επειδή δεν υπήρχαν οι σημερινές θεριζοαλωνιστικές μηχανές, η συλλογή του καρπού του καλαμποκιού  γινόταν στο χωράφι με το χέρι μέσα στις καλάθες (Γυαλίκες) και από κει με τα τρακτέρ και τις πλατφόρμες  .Έτσι λοιπόν όλα τα κοτσάνια μεταφέρονταν στις αυλές των σπιτιών του χωριού και το βράδυ μαζεύονταν όλοι οι φίλοι , γνωστοί και συγγενείς και με ένα φως καθάριζαν τα κοτσάνια από τα φύλλα και τα χνούδια. Αυτό λεγόταν ‘’Μιντζί’’.
Ήταν ένα είδος συνεργασίας , αλληλεγγύης  και βοήθειας των κατοίκων και μια μορφή επικοινωνίας , κουτσομπολιού , αστεϊσμού, τραγουδιού μερικές φορές ακόμη και χορού.. Αυτό γινόταν εκ περιτροπής σε κάθε έναν που είχε παραγωγή καλαμποκιού.
Κάτι ανάλογο γινόταν και με την παραγωγή κρεμμυδιών και σκόρδων, αφού κάποιο μεγάλο  χρονικό διάστημα παράγονταν πολλές χιλιάδες κομμάτια   και έπρεπε να πλεχτούν για να είναι έτοιμα για πώληση αλλά και διατήρηση τους  στις  λεγόμενες  ‘’αρμάθες’’.

5.Το έθιμο της μεταφοράς της προίκας.

Όταν  γινόταν ένας γάμος τότε την εβδομάδα πριν τον γάμο στα σπίτια και του γαμπρού και της νύφης , σε ένα δωμάτιο, η και περισσότερα η και στο σαλόνι, στήναμε τα ‘’προικιά’’ ώστε να περάσουν όλοι οι καλεσμένοι , που συνήθως ήταν  όλο το χωριό, να δουν την προίκα των νεόνυμφων. Την πέμπτη συνήθως η την παρασκευή  πήγαιναν και καλούσαν με ένα δίσκο με ποτηράκια και τσίπουρο , τους πιο κοντινούς συγγενείς, ώστε την παρασκευή  η το Σάββατο, ανάλογα με την τέλεση του γάμου, να γίνει ένα μικρό τσιμπούσι και στα 2 σπίτια. Ανάλογα πως βόλευε το ζευγάρι , κανονιζόταν  την παραμονή  η την μέρα του γάμου οι καλεσμένοι να πάρουν όλα τα ‘’προικιά’’ από την νύφη και να τα πάνε στο σπίτι του γαμπρού. Τα μικρά αντικείμενα τα έπαιρναν στα χέρια, 1-2 ο καθένας, και τα βαρύτερα τα φόρτωναν στην πλατφόρμα και τα πήγαιναν  με το τρακτέρ. Ακόμη πιο παλιά  χρησιμοποιούσαν και το κάρρο με τα βόδια, η τα μουλάρια  ανάλογα. Το αντίστροφο  συνέβαινε όταν ο γαμπρός πήγαινε ‘’σώγαμπρος’’ στο σπίτι της νύφης.



 6. Το έθιμο της φωτιάς την 1η του  Μάρτη

Την 1η Μαρτίου πρωί- πρωί όλοι οι νοικοκύρηδες στο χωριό , σηκώνονταν και άναβαν μέσα στην αυλή τους μια μεγάλη φωτιά με ξύλα, άχυρα ώστε να καπνίζει πολύ. Πίστευαν ότι αυτό γινόταν για το καλό τα χρονιάς, για  μια καλή άνοιξη και πολύ σοδειά.

7. Το έθιμο του σχοινιού στο χέρι των παιδιών την 1η του Μάρτη.

Την  1η του Μάρτη οι μανάδες έδεναν  στον καρπό του χεριού  ένα σχοινάκι στριφτό  συνήθως  τυλιγμένες πολύχρωμες κλωστές , ώστε να προστατεύονται από τον δυνατό ανοιξιάτικο  ήλιο, και να αποφευχθεί το έντονο και γρήγορο μαύρισμα, αλλά και γενικά η προστασία από τον ήλιο.

8.Το έθιμο του αναμένων φωτιών σε διάφορα σημεία (δρόμους-πλατείες) του χωριού.

Τα βράδια την άνοιξη και το φθινόπωρο, όταν τελείωναν οι δουλειές τους, τότε έκαναν το νυχτέρι του δρόμου.
Συγκεκριμένα , άναβαν σε διάφορα σημεία του χωριού, κατά γειτονιά (μαχαλά) μια μεγάλη φωτιά και σε αυτήν γύρω μαζευόταν όλοι , να συζητήσουν, να τραγουδήσουν, να γελάσουν, αλλά και να εργαστούν, αφού κουβαλούσαν οι νοικοκυρές τις ρόκες τους να ξάνουν το Μαλί ,να γνέσουν το Μαλί, να κεντήσουν το κέντημα. Εκεί γινόταν και η συνάντηση  των ελεύθερων νέων( παλικάρια και κοπέλες).
Η πιο καλή τραγουδίστρια της εποχής του 1950 ήταν η Κα Φράγκου Χρύσα , σήμερα γιαγιά ( του Αλεξανδρίδη Θεοδώρου) , η οποία σύμφωνα με μαρτυρίες ήταν και το μήλο της έριδας , σε ποιά  φωτιά θα πάει να τραγουδήσει, αφού τραγουδούσε  εκπληκτικά αλλά διέθετε και μεγάλο ρεπερτόριο.
Η δραστηριότητα αυτή άλλοτε ήταν πολυπληθής, άλλοτε λιγότερο , αλλά γινόταν κάθε βράδυ.

Σημεία  που άναβαν φωτιές ήταν:
Α) Σήμερα ο χώρος της παιδικής χαράς στην πίσω γειτονιά(μαχαλά) απέναντι από το σπίτι του σημερινού προέδρου Καμπάνταη Γιάννη.

Β) Στην διασταύρωση των δρόμων, μπροστά από το σπίτι σήμερα του Πρεπάκη Τάκη .

Γ) Στην αλάνα που σήμερα είναι κτισμένο το αγροτικό ιατρείο του χωριού.

Δ) Στον χώρο που είναι σήμερα το κιόσκι στην πλατεία (μπροστά από το σπίτι Ντιβανόπουλου).

Ε) Στον χώρο της κοινότητας, μπροστά στο Πολιτιστικό Κέντρο του χωριού.

Ζ) Στην πάνω γειτονιά στην αλάνα, μπροστά από το σπίτι του Τανανάκη Στέφανου και Μπαμπανίκη.


9.Το έθιμο του Χορού, μετά από την λειτουργία της Κυριακής.

Την   Κυριακή οι κάτοικοι του χωριού την θεωρούσαν ημέρα χαράς και γλεντιού. Ντυνόταν, στολιζόταν, και πήγαιναν στην εκκλησία. Μετά το τέλος της λειτουργίας, εκεί μπροστά στον χώρο της εκκλησίας, όλοι έπιαναν το χορό,  τραγουδούσαν  και χόρευαν μέχρι το βράδυ. Χαρακτηριστικό, ότι δεν ήταν απαραίτητο πάντα να υπάρχει φαγοπότι η όργανα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου